محکمه مردمی  برای زنان
افغانستان‌

محاکم مردمی جنبش‌های مستقل مبتنی بر جامعه مدنی هستند که با نام‌های محاکم شهروندان و محاکم قربانیان نیز شناخته می‌شوند. این محاکم می‌توانند به عنون یک بدیل برای محاکم رسمی بین المللی عمل نموده وبه مساله معافیت از مجازات و به ویژه در مواردی که خلا های حقوقی و قضایی برای دسترسی به عدالت رسمی وجود دارد، بپردازند. در بعضی موارد، این محاکم میتوانند به عنوان پیش زمینه و عامل فشار برای اقدام محاکم رسمی موجود یا ایجاد ساختار هایی رسمی مشابه، عمل کنند. هم‌چنین این محاکم میتوانند به صورت موازی با محاکم و نظام های قضایی رسمی، حتا در زمانی که رسیدگی به قضایا در این محاکم جریان دارد، نیز تشکیل شوند و با ارایه‌ی یافته ها، شواهد و تصامیمی که از نظر کیفی متفاوت از رویه‌های رسمی هستند، نقش ایفا کنند. محاکم مردمی برای مبارزه با پدیده‌ی معافیت از مجازات، به‌ رسمیت شناختن صدای قربانیان و پایان سکوت همگان بعنوان همدستی درین جنایات، ایجاد می شوند. چنان‌که برتراند راسل، بنیانگذار محکمه راسل در مورد جنایات ایالات متحده در ویتنام در سال 1966، گفته بود که هدف از برگزاری این محکمه، آن است تا «از جنایت سکوت جلوگیری شود». با آن‌که چنین محاکمی از اختیارات قضایی الزام‌آور برخوردار نیستند، اما برای بسیاری از بازماندگان، قربانیان و شاهدان، به عنوان سازو کارهای قدرتمند در بازگو کردن روایت‌ها، بیان دردها، افشای حقایق، به رسمیت شناخته شدن، اعاده حیثیت و التیام جمعی عمل کرده‌اند. این محاکم محیط و بستری برای بازسازی حافظه تاریخی و بازگویی روایت‌های عمومی فراهم می‌سازند. در برخی موارد، محاکم مردمی باعث به رسمیت شناخته شدن جنایات ارتکاب یافته و جبران خسارت به قربانیان نیز گردیده اند.